فارکس یا بازار ارز خارجی، یک بازار جهانی است که در آن ارزهای مختلف مبادله می شوند. برای ورود به فارکس، شما نیاز به آشنایی با قوانین و مقررات این بازار در ایران دارید. این قوانین و مقررات توسط سازمان بورس و اوراق بهادار (SEO) به عنوان نظارت گر بازار فارکس تعیین و اجرا می شوند. همچنین، شما باید نظرات مراجع دینی را درباره فعالیت در فارکس در نظر بگیرید. زیرا برخی از آن ها فعالیت در فارکس را حلال و برخی دیگر حرام می دانند. در این مقاله، ما به توضیح وضعیت قانونی فعالیت در فارکس در ایران، نقش SEO در نظارت بر بازار فارکس، نظرات مراجع دینی درباره فعالیت در فارکس و دلایل و انگیزه های پشت پرده ممنوعیت فعالیت در فارکس خواهیم پرداخت. هدف ما از نوشتن این مقاله، ارائه برخی راهنمایی ها و نکات برای تریدرهای فارکس ایرانی است که قصد ورود به این بازار را به صورت قانونی و امن دارند. با راهنمای ورود به فارکس برای ایرانیان همراه باشید.
سازمان بورس و اوراق بهادار: نهاد نظارتی و تنظیم‌کننده بازار فارکس در ایران
سازمان بورس و اوراق بهادار (SEO) یک سازمان عمومی غیردولتی است که در سال ۱۳۸۴ تحت نظارت وزارت اقتصاد تشکیل شد. SEO برای حفاظت از حقوق سرمایه گذاران، شفافیت و عدالت بازار، ترویج توسعه و نوآوری و جلوگیری از خطرات سیستماتیک در بازار سرمایه فعالیت می کند. SEO با صدور مجوز، تعیین قواعد، نظارت و بازرسی، اجرای مقررات، رسیدگی به شکایات، آموزش و همکاری با سایر نهادها، وظایف خود را انجام می دهد.
SEO از طریق دفتر نظارت بر بازار ارز (FEMSD) بر بازار فارکس در ایران نظارت و تنظیم می کند. FEMSD یک دفتر تخصصی است که در سال ۱۳۸۹ در SEO برای نظارت بر فعالیت های فارکس تشکیل شد. FEMSD با صدور مجوز، بازرسی، جرایم و غیره، فعالیت های مربوط به فارکس را تنظیم و نظارت می کند. دفتر نظارت بر بازار ارز همچنین داده ها و اطلاعات بازار فارکس را جمع آوری و تحلیل می کند و گزارش ها و آمار را در وبسایت خود منتشر می کند.
چگونگی نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار بر بازار سرمایه در ایران
بازار فارکس یا بازار ارز خارجی یکی از بازارهای مهم و پویای سرمایه است که در آن تبادل و تجارت ارزهای مختلف صورت می‌گیرد. این بازار در ایران نیز فعال بوده و تحت نظارت و نظام بخشی سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفته است. سازمان بورس برای کنترل و رصد بازار فارکس، دفتر نظارت بر بازار ارز (FEMSD) را در سال ۱۳۸۹ به عنوان یک دفتر تخصصی تاسیس کرده است. وظایف اصلی این دفتر عبارتند از:
- تنظیم و نظارت بر فعالیت های مربوط به فارکس، مانند تبادل ارز، حواله، سوآپ، فوروارد، آپشن و غیره
- صدور مجوز، انجام بازرسی، تحمیل جرایم و غیره به منظور رعایت قوانین و مقررات بازار ارز
- جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها و اطلاعات مربوط به بازار فارکس، مانند نرخ‌های ارز، حجم‌ها، روندها و غیره
- منتشر کردن گزارش ها و آمارهای بازار بازار ارز در وب سایت خود
اختیارات و همکاری های سازمان بورس و اوراق بهادار با سایر نهادهای داخلی و بین‌المللی
سازمان بورس و اوراق بهادار یک نهاد تنظیم‌کننده و نظارتی است که در ایران بازار فارکس را مدیریت می‌کند. این سازمان از راه‌های مختلفی به این هدف دست می‌یابد که عبارتند از:
- صدور مجوز برای فعالیت‌های مربوط به فارکس
- تعیین قوانین و استانداردهای لازم برای بازار
- نظام بخشی و نظارت بر فعالیت های بازار
- رسیدگی به شکایات و اختلافات
- آموزش و اطلاع‌رسانی به سرمایه‌گذاران
- همکاری با سایر نهادهای داخلی و بین‌المللی
این سازمان با توجه به منافع ملی و حقوق سرمایه گذاران، بازار فارکس را در ایران ممنوع کرده است. علت این تصمیم، محدودیت های زیادی است که ایران در روابط بین المللی خود دارد. این محدودیت ها شامل:
- تحریم‌های اقتصادی، سیاسی و فناورانه علیه ایران
- بحران هسته ای
- تضاد منافع منطقه‌ای
این محدودیت ها باعث شده اند که سازمان بورس و اوراق بهادار با کشورهای دیگر در زمینه فارکس همکاری محدود یا عدم همکاری داشته باشد. بنابراین، مشخص است که سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه فارکس با چالش های جدی روبرو است که نیاز به راهکارهای مناسب دارد.
قوانین و مقررات ممنوعیت معاملات فارکس در ایران و مجازات آن
شما باید با قوانین و مقررات حاکم بر بازار فارکس در ایران آشنا باشید. این قوانین و مقررات در قانون بازار اوراق بهادار ایران، که در سال ۱۳۸۴ به تصویب رسیده است، بیان شده‌اند. قانون بازار اوراق بهادار ایران، تمام جنبه های بازار اوراق بهادار در ایران را پوشش می دهد. از جمله صدور، خرید و فروش، تسویه، نگهداری و غیره. قانون بازار اوراق بهادار ایران، همچنین تعریف‌هایی از اوراق بهادار و فعالیت‌های مربوط به فارکس ارائه می‌کند.
قانون بازار اوراق بهادار ایران و کاربرد آن برای معاملات فارکس
به طور خلاصه، قانون بازار اوراق بهادار ایران، اوراق بهادار را هر نوع سند قابل معامله ای تعریف می کند که نشان دهنده یک حق یا ادعای مالی است. مثل سهام، اوراق قرضه، سفته، گواهی و غیره. همچنین هر نوع سند دیگری که سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان اوراق بهادار شناسایی کند. فعالیت های مربوط به فارکس را هم هر نوع فعالیتی تعریف می کند که شامل خرید یا فروش ارز خارجی یا قراردادهای مبتنی بر ارز خارجی است. مثل سوآپ، فوروارد، آپشن و غیره. همچنین هر نوع فعالیت دیگری که سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان فعالیت مربوط به فارکس شناسایی کند.
با توجه به تعریف قانون بازار اوراق بهادار ایران، هر نوع فعالیت مالی که شامل خرید یا فروش ارز خارجی یا قراردادهای بر پایه ارز خارجی باشد، به عنوان فعالیت مربوط به فارکس محسوب می شود و تحت نظارت و قوانین سازمان بورس و اوراق بهادار قرار می گیرد. این بدان معناست که هر شخص یا شرکتی که قصد ورود به بازار فارکس را داشته باشد، باید مجوز لازم را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کند و ضوابط و مقررات مربوطه را رعایت کند. در غیر این صورت، به عنوان تخلف از قانون بازار اوراق بهادار ایران شناخته شده و مجازات های قانونی را متحمل خواهد شد. مجازات های قانونی ممکن است شامل جریمه نقدی، حبس، مصادره دارایی ها، منع از فعالیت در بازار اوراق بهادار و غیره باشد. بنابراین، ورود به فارکس در ایران یک فعالیت حساس و پرخطر است که نیاز به دانش، تجربه و مشاوره حرفه ا ی دارد.
اطلاعیه سازمان بورس و اوراق بهادار که معاملات فارکس را جرم اعلام کرده است
ابتدا سازمان بورس و اوراق بهادار، که یکی از مراجع نظارتی بر بازارهای مالی ایران است، اطلاعیه ای صادر کرده است که در آن هر گونه فعالیت در زمینه فارکس را ممنوع و جرم اعلام کرده است. این اطلاعیه به شماره 121 و تاریخ 1393/07/07 توسط مدیریت نظارت بر کارگزاران به کلیه شرکت های کارگزاری ارسال شده است. در این اطلاعیه، علت ممنوعیت فارکس به بروز برخی مشکلات و دعاوی حقوقی و عدم وجاهت قانونی معاملات فارکس اشاره شده است. همچنین، تمامی کارگزاران، نمایندگان کارگزاران و پرسنل آنان موظف شده اند که هیچ گونه فعالیتی در خصوص فارکس، اعم از برگزاری دوره های آموزشی و یا توصیه به معامله، نداشته باشند. در صورت احراز مبادرت به این امور، برابر مقررات رفتار خواهد شد.
اطلاعیه صادر شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۱۹ تیر ۱۳۹۷ بیان می کند که معاملات فارکس در ایران غیرقانونی و ممنوع است و هر کس در آن فعالیت کند به عنوان مجرم شناخته خواهد شد.
اطلاعیه همچنین بیان می کند که معاملات فارکس فعالیت مجاز سازمان بورس و اوراق بهادار نبوده و هر کس ادعای داشتن مجوز یا اجازه از سازمان بورس و اوراق بهادار برای معاملات فارکس داشته باشد دروغگو و فریبکار است.
اطلاعیه همچنین بیان می کند که سازمان بورس و اوراق بهادار با سایر نهادهای نظارتی و اجرای قانون همکاری خواهد کرد تا معامله گران غیرقانونی فارکس را شناسایی و رصد کرده و اقدامات قانونی لازم را علیه آن ها انجام دهد.
اطلاعیه سازمان بورس و اوراق بهادار که معاملات فارکس را جرم اعلام کرده است، نشان دهنده نگرانی دولت از رشد گسترده و نظارت نشده بازار فارکس در ایران است. دولت با صدور این اطلاعیه، سعی دارد که با محدود کردن دسترسی مردم به این بازار، بر نوسانات ارزی کنترل بیشتری داشته باشد و از فرار سرمایه جلوگیری کند. این اطلاعیه، برای معامله گران فارکس در ایران، پیامدهای منفی و خطرناکی دارد. از یک سو، آن ها در معرض تعقیب قضایی قرار می گیرند و از سوی دیگر، منابع و روش های قابل اعتماد برای آموزش و راهنمایی درباره فارکس را از دست می دهند. به همین دلیل، معامله گران فارکس در ایران باید با دقت و هوشیاری بالا عمل کنند و از مشاوران مالی مجرب و حرفه ای که دارای سابقه و صلاحیت در زمینه فارکس هستند، استفاده کنند.
مجازات فارکس در ایران با توجه به قانون بازار سرمایه ایران
فارکس یا بازار ارز خارجی، بازار مالی پر طرفداری است که در آن معامله گران با خرید و فروش ارزهای مختلف، سود کسب می کنند. اما ورود به فارکس در ایران، قانونی نیست و برای آن نیاز به داشتن مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار دارد. در غیر این صورت، عاملان غیرقانونی با مجازات های سخت روبرو خواهند شد.
به گفته قانون بازار سرمایه ایران، عاملان غیرقانونی در فارکس، به دو دسته تقسیم می شوند:
- کسانی که بدون رعایت قوانین و مقررات سازمان بورس، در زمینه هایی که نیاز به داشتن مجوز دارد، فعالیت می کنند.
- کسانی که در زمینه هایی که سازمان بورس آن ها را ممنوع کرده است، فعالیت می کنند.
برای هر دسته از عاملان غیرقانونی، یک نوع مجازات در نظر گرفته شده است:
- حبس از یک تا شش ماه
- جزای نقدی تا سه برابر سود یا زیان حاصل از فعالیت های غیرقانونی
- هر دو
علاوه بر عاملان غیرقانونی، کسانی که به آن ها کمک یا تسهیلاتی بدهند، نیز با همین نوع مجازات روبرو خواهند شد.
بنابراین، ورود به فارکس در ایران یک فعالیت پرخطر است که ممکن است باعث از دست دادن سرمایه و اعتبار و همچنین مواجه شدن با مجازات های قانونی شود. لذا، قبل از ورود به فارکس، باید با قوانین و مقررات فارکس در ایران آشنا شده و از راه های قانونی و امن برای معامله در این بازار استفاده کرد.
نظر مراجع تقلید در مورد فارکس
آیا معامله در بازار فارکس از نظر شرعی و قانونی در ایران مجاز است؟
پاسخ به این سوال به نظرات مختلف مراجع معظم تقلید بستگی دارد. برخی از آن ها با شروط خاصی، معامله در بازار فارکس را جایز دانسته اند، در حالی که برخی دیگر آن را حرام و نامشروع اعلام کرده اند. در این قسمت به بررسی نظرات پنج مرجع عالیقدر شیعه، یعنی حضرت آیت الله خامنه ای، حضرت آیت الله سیستانی، حضرت آیت الله صافی گلپایگانی، حضرت آیت الله مکارم شیرازی و حضرت آیت الله نوری همدانی، خواهیم پرداخت.
| مرجع تقلید | نظر |
|---|---|
| آیت الله خامنه ای | معاملات در بازار فارکس بطور کلی متوقف بر رعایت ضوابط شرعی و قانونی است |
| آیت الله سیستانی | معاملات در بازار فارکس جایز است اگر با پول واقعی و تحویل واقعی، بدون ربا و قمار، و با اجازه دولت انجام شود |
| آیت الله صافی گلپایگانی | معاملات در بازار فارکس حرام و ناجایز است، و سود آن نامشروع است |
| آیت الله مکارم شیرازی | معاملات در بازار فارکس جایز نیست، و یک نوع قمار و ربا است |
| آیت الله نوری همدانی | معاملات در بازار فارکس حرام و حرام است، و منبع فساد و انحراف است |
نظر مراجع معظم تقلید درباره معامله در بازار فارکس – خبرگزاری حوزه (hawzahnews.com)
دلایل و انگیزه های پشت پرده ممنوعیت معاملات فارکس در ایران توسط سازمان بورس و اوراق بهادار و دولت
1. جلوگیری از از دست رفتن سرمایه ملی و منابع ارزی
دولت و سازمان بورس و اوراق بهادار (SEO) با توجه به شرایط اقتصادی و تحریم های بین‌المللی که ایران با آن ها روبرو است، سرمایه ملی و منابع ارزی کشور را یک اولویت استراتژیک می دانند و برای حفظ آن ها تلاش می کنند. یکی از راه های حفظ سرمایه ملی و منابع ارزی، ممنوع کردن فعالیت در بازار فارکس یا تبادل ارز خارجی است. زیرا:
- این بازار یک بازار پرخطر و نامطمئن است که ممکن است سبب شود سرمایه گذاران پول خود را در بازار ارز باخته و به ضرر اقتصاد کشور بروند. چرا که فعالیت در این بازار یک فعالیت حاصل بخش و سودآور نیست، بلکه یک فعالیت حدس زن و قمار بازانه است که هیچ کمکی به سرمایه گذاری در طرح های تولیدی و توسعه ای نمی کند.
- این بازار یک منبع فرار سرمایه و نشت ارز است که ممکن است سبب شود پول خارجی کشور به صورت غیرقانونی خارج شده و منابع ملی و ارزی کشور را تخلیه کند. چرا که فعالان در این بازار به جای خرید کالا و خدمات ضروری، پول خود را در حساب های خارجی نگه می دارند یا به صورت نقد به دست می آورند.
- این بازار یک تهدید برای پایداری و امنیت پول ملی و سامانه مالی کشور است که ممکن است سبب شود نوسانات و تحریکات خارجی بر روی قدرت خرید ریال و قابلیت پاسخگویی بانک ها و مؤسسات مالی تأثیر گذارد. چرا که فعالان در این بازار به دلایل مختلف، مثلاً بحرانهای سیاسی، تحولات جغرافیای قدرت، تغیرات نظام بین الملل، رویدادهای غیرقابل پیش بینی، به فروش ريال يا خرید دلار يا یورو پرداخته و نقشه نوسانات قیمتی ریال را عوض می کنند.
SEO به عنوان نهاد ناظر بر بازارهای مالی ایران، برای جلوگیری از فعالیت در بازار فارکس قوانین و مقرراتی را ابلاغ کرده است و هرگونه تخلف در این زمینه را با جرایم سنگین مواجه می کند. بنابراین، مشاوران مالی که قصد دارند به مشتریان خود در زمینه ورود به فارکس راهنمایی کنند، باید از این قوانین و مقررات آگاه باشند و آن ها را رعایت کنند. در غیر این صورت، ممکن است با عواقب جدی حقوقی و مالی روبرو شوند.
2. حفاظت از سرمایه گذاران از کلاه برداری و فریب توسط کارگزاران
یکی از دلایل دیگر ممنوعیت معاملات فارکس در ایران، حفاظت از سرمایه گذاران از کلاه برداری و فریب توسط کارگزاران و واسطه های نامنظم و نا امین است. سازمان بورس و اوراق بهادار و دولت در این رابطه چندین باور دارند:
- اولاً، معاملات فارکس یک فعالیت پیچیده و تخصصی است که نیاز به دانش و مهارت حرفه ای، همچنین پلتفرم ها و خدمات قابل اعتماد و منظم دارد.
- ثانیاً، معاملات فارکس یک بازار رقابتی و نامشخص است که تحت سلطه بازیگران قدرتمند و نافذ، مانند بانک ها، صندوق های حفاظتی، شرکت ها و غیره، است که به تکنولوژی و اطلاعات پیشرفته دسترسی دارند.
- سوماً، معاملات فارکس یک زمینه حاصلخیز برای کلاهبرداری و فریب توسط کارگزاران و واسطه های نامنظم و ناامین است، که از جهل و حرص سرمایه گذاران سوء استفاده می کنند و قول ها و ضمانت های غیرواقعی ارائه می دهند.
بنابراین، برای جلوگیری از کلاه برداری بروکر ها، سرمایه گذاران باید قبل از ورود به بازار فارکس، به نکات زیر توجه کنند:
- نخست، از سوابق، مجوزها، قوانین و مقررات، خدمات و شرایط کارگزاران فارکس تحقیق کنند و از اعتبار آن ها اطمینان حاصل کنند.
- دوم، از روش ها، روال ها، هزینه ها، ریسک ها، بازده ها و محدودیت های معاملات فارکس آگاه شوند و با توجه به سطح دانش، تجربه، منافع و تحمل خطر خود، تصمیمات مناسب بگیرند.
- سوم، از منابع معتبر، آموزش های کاربردی، راهنمای های جامع و مشاوران حرفه ای برای یادگیری و پشتیبانی در بازار فارکس استفاده کنند.
- چهارم، از قول ها و ضمانت های غیر منطقی، پیشنهادات جذاب اما خطرناک، تبلیغات دروغین و فشار های عجولانه بروکر ها بپرهیزد.
3. انطباق با تحریم ها و محدودیت های بین المللی
یکی از دلایل دیگر ممنوعیت معاملات فارکس در ایران، انطباق با تحریم ها و محدودیت های بین المللی است که به دلیل برنامه هسته ای و مسائل دیگر ایران را توسط کشورهای دیگر مورد قرار داده است. این دلیل به سه عامل زیر بر می گردد:
- اولاً، سازمان بورس و اوراق بهادار و دولت باور دارند که معاملات فارکس راهی برای دور زدن و نقض تحریم ها و محدودیت های بین المللی است که توسط کشورهای دیگر، مانند ایالات متحده، اتحادیه اروپا و غیره، به دلیل برنامه هسته ای و مسائل دیگر ایران را تحت فشار قرار داده است.
- ثانیاً، سازمان بورس و اوراق بهادار و دولت همچنین باور دارند که معاملات فارکس راهی برای تسهیل شستشوی پول و تامین مالی تروریسم توسط افراد و نهادهایی است که در فعالیت های غیرقانونی یا مشکوک مرتبط با برنامه هسته ای و مسائل دیگر ایران درگیر هستند.
- سوماً، سازمان بورس و اوراق بهادار و دولت همچنین باور دارند که معاملات فارکس راهی برای قرار دادن ایران در معرض تحریم ها و فشارهای بیشتر توسط کشورهای دیگر است، که می توانند معاملات فارکس افراد و نهادهای ایران را نظارت و رد گیری کنند.
مصاحبه معاون سازمان بورس در مورد دلایل ممنوعیت معاملات فارکس
مصاحبه با معاون حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۱۳۹۰/۰۱/۲۰ که دلایل ممنوعیت معاملات فارکس را توضیح می دهد را به صورت جدول در زیر خلاصه کرده ام از این منبع.
| سوال | پاسخ |
|---|---|
| چرا سازمان بورس چنین تصمیمی را گرفت و با توجه به اینکه برخی شرکت های فعال، سلامت کاری خود را در بازار فارکس ایران حفظ کرده اند، این موضع سازمان تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ | بازار فارکس در کشور به عنوان بازاری غیر مجازی شکل گرفت و زمانی که در حال گسترش بود این احتمال وجود داشت که با توجه به بحران های مربوط به شرکت های هرمی، مشکلاتی را برای اقتصاد و سرمایه گذاری ایجاد کند. به همین دلیل سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بازار سرمایه سال گذشته این موضوع را در اولویت کاری خود قرار داد و بعد از تجزیه و تحلیل های کارشناسی مبسوط و همه جانبه، تصمیم به اعلام غیرقانونی بودن فعالیت فارکس در ایران گرفت. |
| آیا در بررسی های خود به استفساریه های مراجع تقلید هم توجه کردید؟ نظرتان در این باره چه بود؟ | به نظر ما در استفساریه هایی که انجام شده سوال به درستی مطرح نشده است. برداشت ما این بود تلاش شده با تهیه متنی به جواب مدنظر برسند، بنابراین همه ابعاد قراردادهایی که مورد استفاده فعالان فارکس می گیرند را بررسی کردیم. البته نه با این انگیزه که همه آنها را رد کنیم بلکه با این هدف که ببینیم کدام یک از این ها با منافع ملی و اصول شرعیت ما مطابقت دارد تا شاید استفاده کنیم، مانند معاملات آتی سکه. |
| با توجه به اینکه مسائل ارز مربوط به بانک مرکزی است، چرا سازمان بورس وارد عمل شد و فارکس در ایران را غیر قانونی اعلام کرد؟ | در جواب این سوال باید بگویم متاسفانه آنچه در فارکس مطرح می شود سرمایه گذاری در ارز نیست. یعنی گرفتاری کار در این است که هیچ گونه ارزی در کار نیست، بلکه سرمایه گذاری در اوراق موسوم به CFD یعنی توافق برای مابه التفاوت است که در اصطلاح فقهی به آن بیع معشرات یعنی معامله اعداد می گویند که جزئیات این رویه نادرست را هم متعاقبا اعلام خواهیم کرد. |
| آیا امکان قانونمند شدن معاملات فارکس و نظارت سازمان بورس وجود نداشت که چنین تصمیمی گرفتید؟ | این سوال را می توان اینگونه تعبیر کرد که آیا امکان سرمایه گذاری هموطنان ما در بازار ارز وجود دارد؟ جواب این سوال مثبت است و ما در سازمان بورس در حال بررسی آن و اولویت ها هستیم. از دیدگاه ما اولویت اول معاملات آتی سکه بود که بعد به طلا رسیدیم. در مورد معاملات ارز و نظام مند کردن آن هم اقداماتی انجام خواهیم داد. تلاش ما این است بورس های کشور با ابزارها و محصولات متنوعی مانند انواع فلزات، سیمان، فرآورده های نفتی، نفت کوره و خام و معاملات آتی گسترش پیدا کنند. |
| آیا در تصمیمی که برای غیر قانونی اعلام کردن فارکس در کشور گرفتید، فعالان این بازار را هم در جریان گذاشته بودید؟ | بله . با شرکت ها و گروه هایی که بیشترین فعالیت را داشتند، موضع سازمان بورس را در جریان گذاشتیم. |
انتقاد در مورد تصمیم سازمان بورس و اوراق بهادار
سازمان بورس و اوراق بهادار (SEO) در سال ۱۴۰۰ تصمیم گرفت که فعالیت های فارکس را در ایران ممنوع کند. دلیل این تصمیم، کنترل نرخ تبادل ریال بود که به دلیل تحریم های آمریکا، تورم و مدیریت نامناسب اقتصادی به شدت افت کرده بود. SEO همچنین استفاده از ارز خارجی برای واردات کالاهای غیرضروری را نیز ممنوع کرد.
این تصمیم عواقب منفی بسیار زیاد و گسترده ای برای بازار فارکس، اقتصاد ایران، معامله گران فارکس و جامعه ایران داشت. از یک طرف، این تصمیم باعث کاهش عرضه و افزایش تقاضای ارز شد که منجر به بیشتر شدن کاهش ارزش ریال و افزایش تورم شد. از طرف دیگر، این تصمیم فعالیت های تجاری و سرمایه گذاری بسیاری از کسب و کارهایی که به معاملات فارکس وابسته بودند را مختل کرد. علاوه بر این، این تصمیم معامله گران فارکس را از یک منبع درآمد و یک روش حفاظت از خود در برابر تورم محروم کرد. بسیاری از معامله گران فارکس پس انداز خود را از دست دادند یا به بدهکار شدند به علت تصمیم SEO. برخی از آنها نیز در اعتراض به تصمیم SEO تظاهرات کردند و خواستار جبران خسارت شدند.
به عنوان یک مشاور مالی، من نمی توانم این تصمیم را حمایت کنم و آن را یک تصمیم نادرست و غیرقانونی می دانم. زیرا این تصمیم نه تنها باعث حل نشدن مشکلات اقتصادی ایران شده است، بلکه آنها را بدتر هم کرده است. همچنین، این تصمیم با حقوق و آزادی های معامله گران فارکس در تضاد است و آنها را به سختی قرار داده است. به نظر من، SEO باید این تصمیم را بازگردانده و به جای محدود کردن بازار فارکس، سعی کند آن را نظارت، تنظیم و حمایت کند. چون این کار می تواند منافع بسیار زیاد و مثبتی برای اقتصاد و جامعه ایران داشته باشد.
درخواست برای قانون مند کردن معاملات فارکس
ورود به فارکس با رعایت قوانین و مقررات فارکس، نه تنها برای معامله گران و سرمایه گذاران، بلکه برای کل اقتصاد کشور، فواید زیادی دارد. این فواید را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
- با ایجاد یک بازار شفاف و رقابتی، جذابیت بیشتری برای سرمایه گذاران و معامله گران داخلی و خارجی ایجاد می شود.
- با کاهش بازار سیاه و فعالیت های غیرقانونی که با معاملات فارکس غیرمجاز همراه هستند، امنیت و قانون گرایی در بازار تقویت می شود.
- با بهبود کارایی و پایداری سامانه مالی با معرفی قوانین، استانداردها، و نظارت بیشتر، عملکرد و کفایت سامانه مالی بهبود می ابد.
- با تشویق نوآوری و توسعه در بخش فین تک با ترویج استفاده از پلتفرم های دیجیتال، تکنولوژی بلاکچین، و هوش مصنوعی، رشد و تحول در بخش فین تک حمایت می شود.
- با افزایش شمول مالی و آگاهی مالی با فراهم کردن فرصت ها و آموزش های بیشتر برای شرکت در معاملات فارکس، دسترسی و شناخت عموم به بازار فارکس افزایش می ابد.
با توجه به این فواید، ضرورت قانون مند کردن معاملات فارکس در ایران، به خصوص در شرایط تحریم ها و نوسانات اقتصادی، بسیار احساس می شود. امید است که با همکاری دولت، بانک مرکزی، نهادهای نظارتی، و عاملان بازار، گام های لازم در این راستا برداشته شود.
چالش ها و خطراتی که معامله گران فارکس در ایران به دلیل قید های قانونی و تحریم ها با آن روبرو هستند
اول نداشتن دسترسی به بروکر های ثبت شده داخل کشور و بروکرهای معتبر و رگوله شده خارج از کشور
چالش‌های اصلی ورود به فارکس را می‌توان به دسته‌های مختلف تقسیم کرد. یکی از این چالش‌ها، عدم دسترسی به بروکرهای قابل اعتماد و تحت نظارت است. زیرا تجار ایرانی نمی‌توانند از خدمات بروکرهای بین‌المللی که توسط سازمان‌های معتبر مجوز و نظارت دارند، استفاده کنند. در عوض، آنها مجبور هستند به بروکرهای غیرمجاز و غیرقانونی که از طریق شبکه‌های الکترونیکی یا شبکه‌های بلاکچین فعال هستند، روی آورند. این بروکرها ممکن است شرایط معاملاتی منصفانه و شفاف را ارائه ندهند، و تجار را در معرض تقلب، دستکاری، یا هک شدن قرار دهند. لذا، تجار ایرانی باید در انتخاب بروکر خود بسیار دقت کنند و قوانین و مقررات فارکس را به خوبی بشناسند
عدم دسترسی به سیستم های پرداخت جهانی
یکی از مشکلات اصلی معامله گران فارکس در ایران این است که نمی توانند از روش های پرداخت متداول مانند کارت های اعتباری، انتقال بانکی یا کیف پول های آنلاین برای واریز یا برداشت پول از حساب های خود استفاده کنند. آنها مجبورند از روش های جایگزین مانند رمز ارزها، کارت های هدیه یا شبکه های غیررسمی که خطرناک، هزینه بر و زمان بر هستند، استفاده کنند. این روش ها ممکن است باعث جلب توجه مقامات یا اجرای کنندگان تحریم شوند، که ممکن است دارایی های آنها را ضبط یا منجمد کنند.
در آخر عدم وجود قوانین فارکس و قوانین حمایتی از معامله گران
معامله گران فارکس در ایران با چالش های بسیاری روبرو هستند. یکی از این چالش ها عدم وجود قوانین فارکس و قوانین حمایتی از معامله گران است. به عبارت دیگر، معامله گران فارکس در ایران هیچ حق قانونی یا ضمانتی ندارند که بتوانند در صورت بروز خسارت یا ضرر ناشی از عملکرد شرکت های کارگزاری یا نوسانات بازار، دادخواست کنند یا جبران خسارت بگیرند. همچنین آنها در معرض خطر تعقیب یا مجازات توسط قوانین جمهوری اسلامی ایران هستند که معاملات فارکس را به عنوان یک جرم تلقی می کند که ممکن است منجر به حبس یا جرایم نقدی شود.
این وضعیت باعث می شود که معامله گران فارکس در ایران در شرایط نامطمئن و ناامن باشند و نتوانند به راحتی به سود دهی و رشد در بازار فارکس دست پیدا کنند. بنابراین، لازم است که قوانین فارکس و قوانین حمایتی از معامله گران در ایران تدوین و اجرا شود تا حقوق و منافع آنها را تضمین کند و زمینه را برای توسعه بازار فارکس در کشور فراهم کند.
کلام پایانی
با توجه به مطالب بالا، مشخص است که ورود به فارکس در ایران چالش ها و پیچیدگی های زیادی دارد. قوانین فارکس، مقررات فارکس، راهنمای فارکس برای ایرانیان، همگی عواملی هستند که باید در نظر گرفته شوند. این بازار مالی نیازمند دانش و تجربه کافی است و بدون مشاوره حرفه ای، ممکن است به ضرر سرمایه گذاران منجر شود. بنابراین، پیش از ورود به فارکس، توصیه می شود که از کمک مشاوران مالی استفاده کنید تا ریسک ها را کاهش دهید و سود خود را افزایش دهید.
